Arbeidsinspectie: onveilige en ongezonde arbeid in viervijfde van de distributiecentra

(3 augustus 2022) Vandaag publiceerde de Arbeidsinspectie een rapport over de slechte en gevaarlijke arbeidsomstandigheden in 82% van 200 onderzochte distributiecentra. Dit treft met name arbeidsmigranten die daar via uitzendburo´s werken. Lees verder “Arbeidsinspectie: onveilige en ongezonde arbeid in viervijfde van de distributiecentra”

UNICEF: ’driekwart van de kinderproducten in supermarkten is onverantwoord’

(3 september 2020) Met behulp van Stichting Questionmark onderzocht UNICEF Nederland de vragen ¨In hoeverre past het ´kinder´-assortiment in Nederlandse supermarkten bij een gezond voedingspatroon?¨ en ¨Welke kinderproducten worden actief gepromoot en welke plek heeft kindergezondheid in hun MVO beleidIn het onderzoek zijn de grotere supermarktketens meegenomen die samen ongeveer 85% van de markt vertegenwoordigen. UNICEF wil met het onderzoek bewustzijn creëren en concrete aanbevelingen  Lees verder “UNICEF: ’driekwart van de kinderproducten in supermarkten is onverantwoord’”

Geheime deals via CETA commissie: ondermijning voorzorgsprincipe en pesticidenbeleid EU

(12 februari 2020 – update 200217) foodwatch en The Council of Canadians vroegen CETA-documenten op via een WOB-procedure. En wat blijkt? Europese ambtenaren deden geheime toezeggingen aan Canada over afzwakking van wetgeving over dieren en planten, regelgeving over bepaalde pesticiden en onkruidverdelgers en het voorzorgsbeginsel! Hoezo is de claim van transparantie en een gelijk speelveld nog vol te houden? Vandaag debatteert het Nederlandse parlement over CETA en op 18 februari volgt de stemming. Je kunt nog meedoen aan de emailactie tegen CETA (zie onderaan).
Met update over zware druk op Europese Commissie om gevaarlijke pesticideresten op voedsel en veevoer toe te laten (rapport CEO).   Lees verder “Geheime deals via CETA commissie: ondermijning voorzorgsprincipe en pesticidenbeleid EU”

Geheim houden glyfosaatonderzoek in belang van fusie Monsanto-Bayer

Plaatje foodwatch: Ik wil geen glyfosaat in mijn eten!
Plaatje foodwatch: Ik wil geen glyfosaat in mijn eten!

(7 mei 2018) Sinds de classificatie van glyfosaat als waarschijnlijk kankerverwekkend (IARC, WHO), controleert de voedselautoriteit FDA het Amerikaanse voedsel op glyfosaatresten. Maar ze weigert de resultaten ervan bekend te maken, ondanks verontrustende uitgelekte mails van FDA-onderzoekers.
Ook in Europa en Nederland worden veel glyfosaatresten in voedsel en menselijke urine gevonden. En ook hier werden onderzoeken naar de schadelijkheid van glyfosaat geheim gehouden. Koren op de molen van de Europese pesticidelobby die inzet op toestemming voor de fusie Monsanto-Bayer. foodwatch strijdt hiertegen en kan hulp gebruiken. Lees verder “Geheim houden glyfosaatonderzoek in belang van fusie Monsanto-Bayer”

Nieuw wetsvoorstel Europese Commissie: binnenkort (nog méér) GMO in het supermarktschap?

gmo-say_no_to_gmo(m_shields_photography)
¨Weg met GMOs¨ (foto: M Shields)

(1 juni 2014 – update 211230) De Permanente Vertegenwoordigers van de Europese Lidstaten (COREPER) keurden op 28 mei een wetsvoorstel van de Commissie goed dat de deuren wagenwijd opent voor teelt en doorvoer van gentechgewassen (GMOs) in de EU. Op 12 juni krijgen de milieuministers van de lidstaten de kans het voorstel te torpederen, en anders kan alleen nog het nieuwe Europarlement ervoor zorgen dat we niet nòg meer gentech op ons bord krijgen dan nu al het geval is…. Lees verder “Nieuw wetsvoorstel Europese Commissie: binnenkort (nog méér) GMO in het supermarktschap?”

Europees Parlement vs Commissie: gevecht over etikettering van nano-toevoegingen in (supermarkt)voedsel

(13 maart 2014) Het Europese Parlement (EP) wees op 12 maart een wetsvoorstel af van de Europese Commissie over de etikettering van kunstmatige nano-toevoegingen in voedsel. Nano-deeltjes zijn miniscule deeltjes die de smaak, kleur, geur en textuur van voedsel kunnen versterken of veranderen. Het is onbekend of ze een gevaar opleveren voor de gezondheid. Tot daar duidelijkheid over komt, willen de parlementariërs dat de consument tenminste een weloverwogen voedselkeuze kan maken op basis van een duidelijk etiket. Lees verder “Europees Parlement vs Commissie: gevecht over etikettering van nano-toevoegingen in (supermarkt)voedsel”

11 december: Doe mee aan de (experimentele) Voedselraad Amsterdam!

(9 december 2013) Op 11 december organiseren Pakhuis de Zwijger, Farming the City en Platform Eetbaar Amsterdam samen met bewoners uit die stad een interactieve proefsessie van de Amsterdamse Voedselraad. Vragen daarbij: Wat is het belangrijkste dat jij wilt bereiken op het gebied van voedsel, en hoe ga je dat verwezenlijken? Het experiment wordt via skype begeleid door de oprichter van de Voedselraad van Toronto die al sinds 1991 bestaat. Lees verder “11 december: Doe mee aan de (experimentele) Voedselraad Amsterdam!”

12. Keuze? Gemak? Waarde?

(Vertaling en bewerking: Anneke Fongers – 17 maart 2007)

Laten we de verborgen kosten van de supermarkt eens nader bekijken.

 

De voordelen van ruime keus, gemak en prijs, die ze zeggen te bieden lijken discutabel. Door kleine zelfstandige kruideniers uit de markt te werken, zorgen ze niet bepaald voor grotere keuze. Door de klant te dwingen de boodschappen wekelijks met de auto te halen, leveren ze niet bepaald meer gemak en wanneer we de kosten meerekenen voor de belastingbetalers, de kleine boeren, onze gezondheid en het milieu, lijkt “goedkoop voedsel” bepaald niet zo goedkoop te zijn.

Dit is niet zomaar een mening van een milieufreak uit de middenklasse, maar een onlangs door de National Consumer Council bij de “Food Policy Commission of Food and Farming by Low Income Consumer” gepubliceerd standpunt [1].

Supermarkten voeren geen eerlijke concurrentie en in feite worden u en ik de dupe. Ook zorgen de supermarkten er wel voor dat er geen bloeiende, levendige plaatselijke voedseleconomie kan ontstaan.

Stel je toch eens voor, dat het weer echte handelscentra zouden zijn, in eigendom van bewoners en producenten uit de buurt. Waar boeren uit de streek hun zelf geteelde voedsel kunnen verkopen en lokale fabrikanten hun eigen producten. De producten van verre zouden door kleine bedrijven eerlijk worden verhandeld. Waar het om voedsel gaat hoeft er geen sprake te zijn van uitbuiting.

Noot:
[1] Zie Feeding into food policy – a submission to the Policy Commission on the Future of Farming and Food on the views of low-income consumers,” door de National Consumer Council van november 2001.

8. Herdefiniëring van ‘€œveilig’€: manipulatie met gezondheids- en veiligheidseisen

(Vertaling en bewerking: Anneke Fongers  – maart 2007)

Een manier om kleine voedselproducenten systematisch aan de kant te schuiven, was door extreme hygiënische eisen te stellen, waarvoor dure machines of kostbare bewerkingen nodig waren.

Deze hygiëneregels werden opgesteld door de WTO in 1995 en werden ontworpen om er zeker van te zijn dat voedsel wordt geproduceerd conform de Hazard Analysis and Critical Control Limit (HACCP). Deze HACCP is oorspronkelijk ontworpen door Pillsbury, het multinationale voedselbedrijf, dat Haagen Daz en Burger King op de markt brengt.

Dit gebeurde op verzoek van de NASA, die de zuiverheid van het voedsel van hun astronauten wilde veiligstellen. Het wordt ook als standaard gebruikt door de Codex Alimentarius, het VN-onderdeel voor voedselstandaards dat sterk beïnvloedt wordt door grote ondernemingen.

Dertig jaar geleden waren er slachthuizen in bijna alle provinciesteden en zelfs in sommige dorpen. Sinds GB zich in 1973 heeft aangesloten bij de EU, is echter meer dan 70% van de roodvlees-abattoirs gesloten. Oorzaak is de overenthousiaste Britse interpretatie van de EU-regels. Het resultaat is stijging van de kosten voor de boeren en verhoogde stress bij dieren, die naar een van de weinig overgeblevene abattoirs moeten worden vervoerd.

Gezondheids- en veiligheidsregels bestempelen boerenkaas, gemaakt en verkocht op de boerderij als “riskant voor de gezondheid”, en twee weken oude yoghurt in de koeling van de supermarkt als “veilig”. In GB wordt minder dan 1% van de voedselvergiftigingen door zuivelproducten veroorzaakt, toch worden hiervoor uiterst stringente regels gehanteerd.

De EU beveelt voor het bewaren van kaas temperaturen aan, die de gezondheid van mensen niet aantasten. Terwijl Schotland zich aan deze formulering houdt, wordt dit in Engeland geïnterpreteerd als “bewaren onder de 8 graden Celsius”. Hiertoe moeten dure koelkasten worden geïnstalleerd. Dergelijke wetten hebben kleine ambachtelijke kaasmakers geruïneerd.

Het blijkt dat de recente toename van voedselvergiftigingen en ziekten onder dieren het gevolg zijn van het industrieel verbouwen en verwerken van landbouwproducten en niet van de handelwijze van kleine boeren.

Men zou in het bijzonder aandacht moeten schenken aan de risico’s besmet te raken met de menselijke variant van de Ziekte van Creutzfeldt-Jakob door Mechanically Recovered Meat (MRM). Dat is de vleessmurrie, die onstaat als het vlees met een hogedrukspuit van de botten wordt losgespoten. Deze smurrie wordt verwerkt in goedkope hamburgers.

Andere, niet op de labels vermelde bijproducten bij het slachten van Britse koeien, zijn gelatineomhulsels voor vitaminepillen en runderserum voor het polio-vaccin en andere gangbare vaccins. Gelatine en serum werden nog tot 1993 – het hoogtepunt van de BSE crisis – verwerkt.

4. Een lepeltje organofosfaten

(Vertaling en bewerking: Anneke Fongers; 12 maart 2007)

Gebruik van gevaarlijke chemicaliën in voedsel en op boerenbedrijven

Sommige pesticiden die tegenwoordig gebruikt worden, zijn bij hoge doses kankerverwekkend, verstoren de hormoonhuishouding en brengen schade toe aan het zenuwstelsel. Veel pesticiden zijn hardnekkige organische afvalstoffen, wat betekent dat zij in het milieu achterblijven en niet worden afgebroken.

Planten nemen ze weer op en er zijn talloze gevallen bekend van boerenarbeiders en anderen, die vergiftigd zijn door pesticiden. Er zijn ook gevallen bekend van bedrijven die onverantwoord pesticiden produceren en labellen [1].

Milieubewegingen vinden dat supermarkten meer zouden moeten doen aan het terugdringen van het gebruik van pesticiden. De praktische richtlijnen die ze met boeren hebben opgesteld, zouden moeten leiden tot aanzienlijke vermindering van het gebruik van pesticiden en het ontbreken van pesticiden in voedsel.

De milieuorganisatie Friends of the Earth (FoE) ontdekte in maart 2004 dat Marks&Spencer en de Co-op op de goede weg waren. Zij boycotten wereldwijd 50-60 verschillende pesticiden en streven ernaar gifvrije producten te leveren. Andere bedrijven trokken zich hier niets van aan. Met name Morrisons reageerde niet op de inspectie door FoE en heeft op dit vlak geen vast beleid [2].

Organo-chloor pesticiden zijn niet-afbreekbaar (POPs – Persistant Organic Pollutants), ze stapelen zich op in het lichaam en zijn toxisch. Hiertoe behoren DDT, Lindaan, Aldrin, Dieldrin en Hexachloorbenzeen.

DDT werd eind jaren zestig in de USA verboden, toen bleek dat sommige dieren daardoor dreigden uit te sterven (bijvoorbeeld de kale arend). Het tast de lever, het voortplantingssysteem en het zenuwstelsel aan. DDT wordt nog volop gebruikt op het zuidelijk halfrond.

Uit steekproeven in 2001 bleek dat een kwart van de zalm in de supermarkten in GB sporen van organo-chloor bevatte.

Lindaan is de laatste van de organo-chloor verbindingen die op grote schaal in Europa werd gebruikt. Het werd verboden in december 2001. Op het zuidelijk halfrond wordt het echter nog zeer veel gebruikt, vooral bij het verbouwen van cacao. In Europa kan het voedsel 12 keer zoveel lindaan bevatten dan het door de FAO/WHO aanbevolen maximum.

Het is schadelijk voor degenen die het gif sprayen en voor degenen die eraan blootgesteld worden via het milieu en het voedsel. Dit wordt in verband gebracht met borstkanker en verstoring in de hormoonhuishouding. Zie voor meer informatie: Pesticide Action Network (GB).

Organo-fosfaat pesticiden zijn insecticiden. Zij worden zowel op landbouwgewassen als bij de verzorging van dieren toegepast, in het bijzonder voor het schoonmaken van schapen. In de Tweede Wereldoorlog werden ze in de gaskamers gebruikt.

Er wordt verband gelegd met de chronische gezondheidsproblemen onder schapenhouders in GB, die van ca. 1970 tot 1992 verplicht waren hun schapen te wassen met organo-fosfaten. Ze zijn bijzonder gevaarlijk voor baby’s en kleine kinderen, die een lage “Acceptable Daily Intake” (ADI) hebben voor deze pesticiden.

Veel van de meest giftige organo-fosfaten zijn verboden en chlorfenvinphos staat op het punt verboden te worden in GB.


Methylbromide
wordt ervan verdacht de ozonlaag aan te tasten, het is giftig (heeft in Nederland vooral tuinders ziek gemaakt) en gevaarlijk voor in het wild levende dieren.Hopelijk zal het uit de roulatie worden gehaald omdat het strijdig is met het Montreal Protocol, de wereldwijde milieuovereenkomst voor het uitbannen van chemicaliën die de ozonlaag aantasten.

Glyfosaat en Ammoniumglyfosinaat zijn breed-spectrum bestrijdingsmiddelen, die op grote schaal worden toegepast, ondermeer op genetisch gemodificeerde gewassen.

Glyfosaat wordt in het algemeen geacht veiliger te zijn dan andere pesticiden, maar er zijn bewijzen van giftige effecten op mens en milieu en resistentie bij sommige onkruidsoorten. Het is dus een leugen dat het volkomen veilig en milieuvriendelijk is, zoals sommige agro-chemische bedrijven beweren.

Studies tonen aan dat glufosinaat-ammonium slecht is voor de gezondheid van dieren. Het kan ook doorsijpelen in drinkwaterbekkens, het doorlekken van nitraten vergroten en is schadelijk voor de nuttige micro-organismen in de bodem. Het is onlangs in GB verboden om het op wintergewassen te gebruiken, wegens het gevaar van doorlekken in waterreservoirs.

Eveneens verontrustend zijn de chemische stoffen die de hormoonhuishouding verstoren en zich ophopen in het lichaam. Bisfenol-A wordt veel gebruikt bij verpakking van voedsel, als bekleding van de binnenkant van blikjes en deksels.

Noten:

[1] Zie de Corporate Watch profielen over de agrochemische ondernemingen BayerMonsanto en DuPont.
[2] “Pesticides in Supermarket Food,” Friends of the Earth UK, juli 2004.