(26 januari 2017)(Update 28 jan. 2017) Op 15 februari stemt het volledige europarlement over het CETA-verdrag met Canada. De campagnes en lobby van de tegenstanders van CETA draaien op volle toeren. Zo ook die van 37 boeren- en maatschappelijke organisaties uit twaalf Europese landen. Zij roepen de europarlementariërs op om ¨de boerderij CETA en TTIP vrij te houden¨. Maar ook waren er boze melkveehouders die In hartje Brussel actie voerden met melkpoeder. In Berlijn werd tijdens de massaal bezochte ´Wir haben es satt´-manifestatie het CETA-verdrag naar de mesthoop verwezen. En er wordt opgeroepen om parlementariërs te mailen, twitteren en bellen.
(door Rob Bleijerveld)
In november 2016 tekenden de EU-lidstaten en Canada een voorlopige versie van het CETA-verdrag [1]. Nu moet het het Europese Parlement zich nog uitspreken over dit handels- en investeringsverdrag. Deze maand stemde een meerderheid in de parlementscommissies voor milieu en voor internationale handel in met CETA [2]. Maar de stemming in het hele parlement op 15 februari is doorslaggevend.
Mocht het EP als geheel vóór CETA stemmen, dan komt het op tafel bij de 28 nationale parlementen in Europa. (Het Canadese parlement heeft al ingestemd.) Onderwijl lopen er nog zaken bij het Duitse Hof voor de Grondwet en bij het Europese Hof van Justitie. De vraag voor de eerste is of CETA strijdig is met de Duitse Grondwet [3], en voor de tweede of het systeem voor investeringsgeschillen strijdig is met de EU verdragen [].
Genoeg aanleiding dus voor de diverse Europese campagnegroepen om door te geen met acties en lobby tegen CETA.
Boeren, milieu- en dierenbeschermers en werknemers tegen CETA
Op 18 januari riepen 37 organisaties van Europese boeren, milieu- en dierenbeschermers uit twaalf Europese landen de europarlementariërs en de Europese landbouwministers op om de boerderij CETA- en TTIP-vrij te houden [5]. Ze deden dat met een manifest en een rapport [6] dat de gevolgen voor de landbouw- en veeteeltsector beschrijft. Het initiatief kwam van de Nederlandse TTIP en landbouw-coalitie en het wordt gesteund door groepen van heel verschillende pluimage uit Europa en de Verenigde Staten [7].
De oproep was gericht op een vergadering van de landbouwministers op 23 januari over de studie van de Europese Commissie naar de gevolgen van diverse vrijhandelsverdragen voor de Europese landbouw- en veehouderijsector [8]. En op een debat over CETA op 24 januari door de leden van de handelscommissie binnen het parlement [9]. Maar ook op de stemming door het voltallige Europese Parlement op 15 februari [10].
Volgens coördinator van de coalitie, Guus Geurts, is het doel van deze oproep om CETA te stoppen in het Europese Parlement. Want als het CETA doorgaat, is de kans groot dat andere schadelijke handelsverdragen als TTIP (EU-VS) er ook komen.¨ Deze week maakte de Nieuwe Oogst bekend dat minister Ploumen van Buitenlandse Handel de komende maanden extra steun binnen de samenleving gaat zoeken voor TTIP [11].
Het belangrijkste bezwaar van de critici is dat deze verdragen bijna alle agrarische sectoren in de EU confronteren met de import van goedkope landbouwproducten die zijn geproduceerd tegen lagere of geheel ontbrekende standaarden op gebied van milieu, voedselveiligheid, arbeid en dierenwelzijn. Ofwel oneerlijke concurrentie voor familiebedrijven en werknemers in de landbouw en schadelijk voor voedselveiligheid, milieu en dierenwelzijn.
De beloftes van minister Ploumen en de Europese Commissie dat Europese standaarden niet verlaagd worden door TTIP en CETA stellen weinig voor als producten met deze lagere standaarden toch worden toegelaten. Bovendien is de EU – vooruitlopend op deze verdragen – nu al bezig om nieuwe wetgeving op gebied van milieu en voedselveiligheid te vertragen of af te zwakken.
Voorbeeld: de voedselveiligheidsstandaarden op gebied van toelaatbare pesticide-residuen op voedsel worden nu al verlaagd.ʾ Deze en andere bezwaren zijn uitgewerkt in het rapport van de coalitie [6] dat tot stand kwam op basis van Amerikaanse, Canadese en Europese onderzoeken.
Europese Actiedag tegen CETA
Op en rond 21 januari vond er een Europese Actiedag tegen CETA plaats met acties, manifestaties en demonstraties in meer dan 10 EU-lidstaten waar vele duizenden mensen aan mee deden [12].
Wir haben es satt
In Berlijn namen op zaterdag zo´n 18000 boeren en burgers deel aan de 7e ¨Wir haben es satt! Agrarkonzerne: Finger weg von unserem Essen!¨ manifestatie [13]. Hun eisen ¨Boerenbedrijven in plaats van agrarische industrie¨, ¨Veelzijdigheid van boerenbedrijven behouden¨, ¨Gezond eten in plaats van milieuvervuiling en dierenleed¨ en ¨Demokratie in plaats van macht van grote ondernemingen¨. De deelnemers spraken zich uit tegen TTIP, CETA en EPAs [14] en voor meer rechtvaardigheid wereldwijd.
In Nederland waren er acties in een tiental steden. Een paar voorbeelden:
Activisten van Milieudefensie versierden het hek van de Canadese ambassade in Den Haag met spandoeken waarop stond te lezen: ¨STOP CETA¨ en ¨Wanted fair trade¨ [15].
In Utrecht werd actiemateriaal op fietsen gehangen, werden posters geplakt en de straat bespoten met krijtverf [16].
In Rotterdam werden beelden ingepakt en flyers verdeeld met het motto: Laat je biet inpakken door CETA¨ [17].
Melkveehouders
Op 23 januari spoten melkveehouders uit België, Duitsland, Frankrijk, Nederland en Litouwen met melkpoeder bij het Brusselse gebouw waar de landbouwministers vergaderden [18]. Het protest was georganiseerd door de European Milk Board (EMB) vanwege de steeds lagere melkprijzen sinds de afschaffing van de melkquota waardoor steeds meer boeren failliet dreigen te gaan.
Resolutie ¨vanuit het volk¨ over CETA
De politiek groepering GUE/NGL binnen het europarlement lanceert een raadpleging voor een resolutie vanuit het volk over CETA [19]. De resolutie is opgesteld door Anne-Marie Mineur (SP Nederland) en zal ter goedkeuring aan het Europees Parlement voorgelegd worden parallel met de instemmingsresolutie. Het idee is om de ‘volksresolutie’ te verrijken met voorstellen vanuit de civiele maatschappij en de sociale bewegingen.
Wat is er nu nog te doen?
Mail twitter of bel de europarlementariërs!
Op de website https://stop-ttip.org/ is de CETA CHECK te vinden met een lijst van de europarlementariërs uit alle lidstaten die zich nog niet hebben uitgesproken tegen CETA. Help mee om zoveel mogelijk druk uit te oefenen voor de 15e februari (stemming EP). Via deze website kun je gemakkelijk mailen en twitteren en ook vind je er een uitleg hoe je het beste kunt bellen.
Petitie en Nationaal referendum
Nu al wordt een nationaal referendum voorbereid voor het geval zowel het Europese als Nederlandse Parlement CETA willen aannemen. Via dat Referendum wordt dan geprobeerd om CETA en TTIP alsnog tegen te houden. Het is een initiatief van Meer Democratie, Foodwatch, Milieudefensie, Dier&Recht, Varkens in Nood, TNI, Nederlandse Akkerbouw Vakbond, Transitie Nederland, Nederlands Palestina Komitee, WILPF, AardeBoerConsument, DIEM25 en Vier Voeters.
Onderteken de petitie tegen TTIP en CETA op deze website https://ttip-referendum.nl/ en wordt zo op de hoogte gehouden van het Referendum.
Update 28 januari 2017
In een ingezonden brief aan Boerderij (geplaatst 26 januari) geeft Guus Geurts aan dat de TTIP en landbouw-coalitie, waarvan hij coördinator is, vreest voor een race to the bottom als CETA en TTIP door gaan. Ook denkt hij dat de doelstellingen van de Nationale Voedseltop die op 26 januari van start ging niet haalbaar zijn onder een CETA- en TTIP-regiem. In plaats van met gezonde en duurzame voedselproducten zal de Nederlandse consument worden geconfronteerd met een inferieure voedselkwaliteit. Evenzo verwacht hij dat de Nederlandse landbouwsector gedwongen zal zijn te pleiten voor lagere standaarden, om de ratrace op de wereldmarkt te kunnen overleven.
Meer hierover in zijn ingezonden brief (pag 1, pag2).
.
.
Meer lezen:
– ¨Vrijhandelsverdragen TTIP en CETA: EU weigert inspraak burgers, Ploumen bespeelt Tweede Kamer, en EU Grondwet wordt herschreven,¨ Supermacht, 17 september 2014.
– ¨(Update 28 april:) Manifest(atie) ´Houd de boerderij TTIP-vrij´ en Tweedekameroverleg,¨ Supermacht, 25 april 2016.
– ¨Foodwatch (open brief en emailactie) aan Ploumen: ´TTIP schaadt consumentenbelang en is ondemocratisch´,¨ Supermacht, 30 juni 2015.
– ¨Agrarische, sociale en andere organisaties wijzen CETA af aan vooravond kamerdebat,¨ Supermacht, 13 september 2016.
Noten:
[1] Door de aanhoudende kritiek op het CETA is nu een voorlopige en enigszins uitgeklede verdragsversie getekend. Een versie zonder het gewraakte investeringstribunaal ICS maar met een aangehechte verklaring als toelichting op dit en op diverse andere bekritiseerde onderdelen (Joint Interpretative Instrument). Het ICS – een aanpassing van het oorspronkelijke ISDS-systeem – zal verder worden herzien ¨ter verbetering van de selectie criteria en ethische codes van de ICS rechters¨ voordat het op tafel komt bij de nationale parlementen. Meer over het voorlopige CETA-verdrag: ¨Support the joint EU-Canada statement on CETA,¨ S2B Network, 28 november 2016, ¨CETA signed; Canada and European Union to “work expeditiously” on creating a Multilateral Investment Court,¨ IISD, 12 december 2016 en ¨CETA’s signature: 38 statements, a joint interpretative instrument and an uncertain future,¨ CEPS, 31 oktober 2016.
[2] De EP-commissies voor Buitenlandse Zaken (AFET), Milieu (ENVI) en Internationale Handel (INTA) hebben CETA goedgekeurd, maar de Commissie voor Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL) niet. Uit ¨Laatste nieuws over CETA in het Europees Parlement,¨ Ander Europa, 20 januari 2017.
[3] Hoewel het Bundesverfassungsgericht een kortgeding tegen de voorlopige inwerkingtreding van CETA afwees, loopt er nog wel een basisprocedure over de vraag of het verdrag strijdig is met de Duitse Grondwet. Zie: ¨BVerfG-Beschluss zum Eil-Antrag gegen CETA-Unterzeichnung,¨ 13 januari 2017.
[4] Eind oktober sloten de deelregeringen van Wallonië en de regering van Federaal België een compromis over CETA. Het Europese Hof van Justitie wordt gevraagd naar de eventuele strijdigheid van het Investment Court System (ICS) van CETA met de EU verdragen. Zie: ¨Investment Court System in CETA to be judged by the ECJ,¨ European Law Blog (Ankersmit), 31 oktober 2016 en ¨Is ISDS in EU Trade Agreements Legal under EU Law?,¨ IISD, 29 februari 2016.
Daarnaast was er een motie in het europarlement om het CETA als geheel te toetsen aan de EU verdragen. In november werd die motie echter door een meerderheid afgewezen. Zie: ¨Parliament rejects motion to check CETA’s legality,¨ Borderlex.eu/EurActiv.com, 24 november 2016 en ¨CETA is ‘no gold standard’ finds report, ahead of vote in Parliament,¨ EurActiv.com, 18 november 2016.
[5] ¨Europese boeren, milieu- en dierenbeschermers zij aan zij tegen TTIP en CETA,¨ AardeBoerConsument, 18 januari 2017.
[6] Het bijgaande manifest (Engels): ¨Manifesto – Keep the Farm TTIP and CETA-free¨ en rapport (Engels) ¨TTIP and CETA – a threat to high-quality European agriculture, animal husbandry and food supply¨. Een eerdere Nederlandse versie (9 juli 2016) is via deze weblink te vinden.
[7] Niet duidelijk is waarom er geen Canadese ondertekenaars zijn. Toch hebben ook Canadese organisaties waaronder de National Farmers Union zich uitgesproken tegen TTIP en CETA. Zie bijvoorbeeld: ¨Ten reasons why CETA is bad for Canada,¨ CAW, 2013; ¨Time for a real debate on CETA – Looking out for Canada means saying No to CETA,¨ Council of Canadians; ¨Canada – EU Comprehensive Economic and Trade Agreement,¨ NFU, december 2016; ¨Canadians Launch Constitutional Challenge Against CETA,¨ Counterpunch, October 28, 2016 en ¨CETA ratification as undemocratic as the deal itself,¨ UNIFOR, 23 november 2016.
[8] ¨Agriculture and Fisheries Council, 23/01/2017,¨ Europese Raad, 3 januari 2017.
[9] Uitslagen van de stemming in de Commissie voor Internationale Handel zijn hier te vinden: ¨Breakdown of today’s CETA vote: Hold your representatives accountable!,¨ Stop TTIP, 24 januari 2017.
[10] Agenda voor CETA debat en stemming op 15 februari (Strasbourg)
[11] ¨Kabinet krikt steun TTIP op,¨ Nieuwe Oogst, 14 januari 2017.
[12] ¨#StopCETA: Thousands protest EU-Canada trade deal in demos across Europe,¨ Bilaterals, 24 januari 2017 (http://www.bilaterals.org/?stopceta-thousands-protest-eu); https://www.facebook.com/events/1907791362787206/; zie ook deze twitter hashtags: #StopCETA, #StopCETA21j en #21EstopCETA.
[13] ¨´Wir haben Agrarindustrie satt!´: 18.000 Bauern und Bürger fordern Wende in der Agrar- und Ernährungspolitik,¨ Wir haben es satt!, januari 2017.
[14] Economic Partnership Agreements. Zie: ¨Impact of EU’s agricultural trade policy on smallholders in Africa,¨ BothEnds/GermanWatch/UK Food Group/FIAN, 28 okt 2007.
[15] ¨Milieudefensie hijst nieuwe vlag bij Canadese ambassade,¨ Boeddhistisch Dagblad, 24 januari 2017.
[16] ¨Utrechters vragen Europarlementariërs tegen CETA te stemmen,¨ Dichtbij, 24 januari 2017.
[17] CETA Alarm Rotterdam.
[18] Zie: ¨EMB-actie op 23 januari 2017 in Brussel,¨ DDB, 13 januari 2017; ¨Boerenprotest in Brussel met brandend melkpoeder,¨ Boerderij 23 januari 2017; ¨Dairy farmers protest in Brussels’ European district (video),¨ DeRedactie, 23 januari 2017 en ¨Milk hits the fan: Farmers spray EU council building with dairy powder (fotos, videos),¨ RT, 23 januari 2017.
[19] ¨Laatste nieuws over CETA in het Europees Parlement,¨ Ander Europa, 20 januari 2017.
(Verkorte weblink: https://www.supermacht.nl/?p=6014)