(18 januari 2016) (Update 19 jan: Charter ´Duurzaam inkopen doe je zó´) Met haar Let’s #SaveTheFoodture-campagne daagt de Belgische NGO Vredeseilanden de supermarkten uit om verder te kijken dan een lage prijs door kwaliteitsvol voedsel te verkopen dat is geproduceerd met respect voor het milieu en waar boeren (overal ter wereld) van kunnen leven.¨ De campagne oogst veel lof van boerenorganisaties. En de reactie van supermarkten…?
.
(Overgenomen van Vredeseilanden)
De NGO Vredeseilanden riep consumenten op om 15, 16 en 17 januari mee de straat op te gaan om gadgets te verkopen en om mee te doen met hun stickeractie onder het motto ¨Laat de supermarkten weten: het mag iets meer zijn voor de boeren!¨ Vredeseilanden gaat uit van ¨inclusief denken, voelen en handelen¨ en is gericht op ¨een solidaire wereld, waarin alle mensen, vandaag en morgen, toegang krijgen tot voldoende en aangepast voedsel, elementaire gezondheidszorg, basisonderwijs en inspraak.¨
Dit is wat de NGO vraagt aan supermarkten:
¨Van de bananenboer in Senegal tot de melkveehouder in België: wereldwijd worstelen boeren om te overleven. Met de campagne Let’s #SaveTheFoodture dagen we de Belgische supermarkten uit. Om verder te kijken dan een lage prijs en om van duurzame voeding de gewoonste zaak van de wereld te maken. Kwaliteitsvol voedsel geproduceerd met respect voor het milieu, waar boeren van kunnen leven… Dat is geen luxe, maar een noodzaak om de toekomst van ons voedsel en van miljoenen boerenfamilies veilig te stellen.
Let”s #SaveTheFoodture: Supermarkt heeft supermacht.
Meer dan 70% van ons eten kopen we bij supermarkten. Daarmee beschikken ze over de grootste hefbomen om positieve verandering te brengen in heel de voedingsketen.
Door te werken op deze 4 punten kunnen supermarkten hun macht gebruiken om van duurzame voeding de gewoonste zaakvan de wereld te maken.
1. Ga voor transparantie & samenwerking
Weet wie en wat er achter producten zit.
Werk samen met leveranciers en boeren om problemen op te lossen.
Verdeel winsten en risico’s eerlijk.
Supermarkten en voedingsbedrijven hebben vaak geen idee welke producent er welk onderdeel van een product geproduceerd heeft, welke prijs de boer ervoor kreeg, of in welke werkomstandigheden er geproduceerd wordt. Pas als de transparantie doorheen de keten vergroot, worden pijnpunten blootgelegd en kunnen ze verholpen worden.
We hangen allemaal van elkaar af. Iedereen heeft er uiteindelijk belang bij dat winsten en risico’s eerlijk verdeeld zijn. Als de risico’s en de prijsdruk helemaal op de boeren valt, stoppen ze ermee en zitten we allemaal met een probleem.
2. Werk aan een duurzaam inkoopbeleid
Beloon inkopers niet enkel voor de prijs die ze bedingen.
Wat is de impact van het product op het milieu?
Kunnen boeren leven van de prijs?
Inkopers worden vooral beloond voor de prijs die ze bedingen bij hun leveranciers. Er wordt nauwelijks gekeken naar de duurzaamheidsprestaties van het productieproces. Duurzaamheidscriteria moeten meetellen bij de evaluatie van de inkopers. Hoe? Bijvoorbeeld door toeleveranciers te screenen op basis van duurzaamheidscriteria, door generieke aanbevelingen en opleidingen rond duurzaam inkopen voor inkopers,…
Voorbeeld?
Dansk Supermarked stelde criteria op waarbij de inkopers niet alleen beoordeeld worden op de prijs die ze bedingen, maar ook of die producten aan hoge ecologische en sociale criteria voldoen.
3. Maak van duurzaam de makkelijkste keuze
Zet duurzame producten op ooghoogte
Schrap onduurzame producten uit het aanbod
Voorbeelden?
Zet seizoensgroenten en –fruit altijd centraal in de winkel.
Delhaize en Colruyt beslisten om enkel nog duurzame vis met het ASC en MSC label te gaan verkopen.
4. Verduurzaam de huismerken
Verduurzaam stapsgewijs ingrediënten van huismerken. Kleine verandering
in grote volumes maken een groot verschil.
Geef de huismerk-producten een eigen smoel. Ken en vertel het verhaal
erachter aan de klanten.
Huismerken zijn de producten die supermarkten onder hun eigen merk verkopen. Daardoor hebben ze best veel invloed op de eisen die aan het product en de leveranciers gesteld worden. Huismerken vormen een groeiend aandeel in de verkoop (40%). Omdat het om zulke grote volumes gaat, maakt iedere kleine stap richting duurzaamheid een groot verschil.
Voorbeeld?
Vervang in koekjes de palmolie met duurzame palmolie, waarvan de criteria internationaal zijn overeengekomen tussen voedingsbedrijven, overheden en ngo’s.
Enkele resultaten
* Een Senegalese banaan met een gezicht
Colruyt Group heeft de ambitie om de bananen die het verkoopt onder huismerk Boni te verduurzamen: een keten waarbij ze de producenten kennen, weten hoe ze werken en waarbij de klant de garantie heeft dat de producent er een leefbaar inkomen aan overhoudt. Om dat doel te bereiken slaan Colruyt Group, Vredeseilanden en Agrofair de handen in elkaar.
* Landbouworganisaties blij met campagne Vredeseilanden
De Belgische Boerenbond en ABS zijn verheugd met de Let’s #SaveTheFoodture-campagne. Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker: ¨De campagne kan rekenen op onze volle steun. Boeren kampen wereldwijd met hetzelfde probleem: onvoldoende marktmacht.¨ ABS-voorzitter Hendrik Vandamme: ¨De ABS staat hier volledig achter. Nu nog in de praktijk brengen, allemaal samen!¨
* IKEA-restaurants verduurzamen met hulp Vredeseilanden
Nadat IKEA België in 2011 veel kritiek ontving en zelfs voor de rechter werd gedaagd, nam Vredesielanden contact op. De samenwerkign sindsdien heeft geleid tot vermindering van het vleesaanbod in de catering van het bedrijf, meer en gevarieerder vegetarisch aanbod, meer lokale aanbesteding van seizoensgebonden groentes en alle vis is gecertificeerd.
Update: Charter ¨Duurzaam inkopen doe je zó¨
Bron: ¨Doorbraak op vlak van duurzame voeding via charter rond inkoopbeleid?,¨ Vredeseilanden, 9 december 2015.
Op 8 december 2015 bespraken 300 professionals uit retail en voedingsindustrie samen met vertegenwoordigers van Vredeseilanden, The Shift, Fairtrade Belgium, FEVIA en Boerenbond verduurzaming van het inkoopbeleid van supermarkten en voedingsbedrijven. Het leverde een charter op weaarin verbeteringen op ecologisch vlak en leefbare prijzen voor boeren centraal staan.
Gert Engelen van Vredeseilanden hierover: ¨Ons voedingssysteem staat onder onhoudbare druk door grondstoffenschaarste, klimaatverandering, bevolkingsgroei, veranderende consumptiepatronen en prijsdruk doorheen de keten. . . De vraag naar een meer sociaal, ecologisch en economisch duurzaam voedingssysteem klinkt dus steeds urgenter.¨ Volgens Vredeseilanden zit de belangrijkste hefboom om die ambitie waar te maken bij het inkoopbeleid van bedrijven in de voedingsindustrie, de foodservices en de retail. Engelen: ¨De criteria die bedrijven hanteren bij het inkopen van hun grondstoffen en producten, heeft impact doorheen de ganse keten. Inkopers hebben de macht om het hele landbouw-voedingssysteem te veranderen.¨
Het charter dat de titel ¨Duurzaam inkopen doe je zó¨ draagt, omvat 9 actiepunten. Bedrijven die het onderschrijven committeren zich onder meer aan:
– een duidelijke engagementsverklaring van het topmanagement;
– het uitwerken van een gedragscode met leveranciers;
– een waardige prijs voor alle spelers in de keten;
– gelijkwaardige duurzame lange termijnrelaties met leveranciers;
– transparantie over wie er produceert, hoe de producten vervaardigd zijn en wat de duurzaamheidsprestaties zijn voor de verschillende schakels in de keten.
Vredeseilanden is van mening dat dit charter de continuïteit en de robuustheid van de relatie tussen bedrijven en boeren belangrijker maakt, evenals de prestaties op het vlak van duurzaamheid en dat het in de plaats komt van alleen een zoektocht naar de laagste prijs. Voor het verwezenlijken van de actiepunten moeten supermarkten, voedingsbedrijven en boeren nauwer samenwerken en informatie uitwisselen. Engelen: ¨Het biedt ook kansen om nieuwe producten te ontwikkelen en samen te zoeken naar nieuwe markten en business modellen. Uiteindelijk hebben boeren, voedingsbedrijven en supermarkten elkaar nodig om te bestaan.¨
Ook is volgen hem druk vanuit de samenleving nodig om ¨zaken in beweging te krijgen¨. Met haar campagne Let’s #SaveTheFoodture nodigt Vredeseilanden de Belgische supermarkten uit met de boodschap “Mag het iets meer zijn? ‘t Is voor de boeren”.
Het charter ¨Duurzaam inkopen doe je zó¨ is hier te vinden.
.
Bronnen:
– ¨Let”s #SaveTheFoodture: Supermarkt heeft supermacht,¨ Vredeseilanden, januari 2016.
– ¨Landbouworganisaties blij met campagne Vredeseilanden,¨ Vilt, 15 januari 2016
– ¨Vredeseilanden voert campagne voor boeren wereldwijd¨, Vilt, 14 januari 2016
– ¨IKEA-restaurants verduurzamen met hulp Vredeseilanden,¨ Vilt, 13 januari 2016
– ¨Vredeseilanden voert campagne voor leefbare prijzen voor boeren wereldwijd,¨ Vredeseilanden, nov 2015
– “Nieuwe manieren om vraag en aanbod af te stemmen,” Vilt, 3 augustus 2015
– ¨Bedrijven dragen cruciale verantwoordelijkheid in oplossen voedselcrisis,¨ Vredeseilanden, 24 april 2008
(verkorte weblink: https://www.supermacht.nl/?p=5548)